تعاریف بسیار خلاصه برق و الکترونیک

● شبکه به هم پیوسته
شبکه ملی یا فرا ملی را یک شبکه بهم پیوسته گفته و می‌تواند سیستم‌های شبکه‌ای مختلفی را به هم در سرتاسر کشور ارتباط دهد . شبکه بهم پیوسته می‌تواند انرژی برق را بنحو اقتصادی توزیع نماید . این شبکه می‎تواند در بعضی نقاط به سیستم برق کشورهای همسایه هم متصل گردد .
● خارج از شبکه
شبکه‌های منطقه‌ای یا استانی و یا شبکه‌های جزیره‌ای که به شبکه‌های مجاور یا شبکه بهم پیوسته سراسری ارتباط و اتصال نداشته باشند .
● پست یا ایستگاه برق
محلی است که با مجموعه ای از تاسیسات و تجهیزات برقی شامل ترانسفورماتورها ، کلیدها ، سکسیونرها ، وسایل اندازه گیری ، خطوط ورود و خروج راکتور و کاپاسیتور و ... برای انتقال و توزیع برق از آن استفاده می‎شود .
● انواع پست از نظر جغرافیائی
۱) پست GIS (کمپکت فشرده) :
به پستی گفته می‌شود که عایق استفاده شده در آن گاز SF۶ است . یعنی تمام اجزای پست (بریکر - باس‎بار - سکسیونر و …) با فضای آزاد ارتباطی ندارد Gas Isolated Substation و به همین دلیل فضای کمی را اشغال می‌نماید و سرپوشیده است (indoor)
۲) پست متعارف (AIS ):
به پستی گفته می‌شود که کلیه تجهیزات اصلی در فضای باز قرار می‌گیرند و با توجه به شرایط آب و هوائی سطح اشغال شده توسط آن در مقایسه با پست فشرده بزرگتر است.
۳) پست سیار :
به پستی گفته می‌شود که در مواقع اضطراری و به طور موقت با نصب یک ترانسفورماتور سیار در محدوده خطوط انتقال به صورت T-off یا ورود و خروج برق بخشی از مصرف کنندگان تامین می‎گردد .
● انواع پست از نظر تجهیزات
۱) پست (SS :Switch Station) (کلید خانه) :
این پست فقط شامل خطوط انتقال و کلید و سکسیونر و راکتور می باشد . مثال : پست رودشور - جلال – تیران و غیره
۲) پست ( GS :Generator station) یا ( پست بلافصل نیروگاهی) :
این پست متصل به یک نیروگاه می‌باشد و به آن دسته از پست‌هایی اتلاق می‌گردد که انرژی تولیدی نیروگاه را به شبکه انتقال می‎دهند ، این پست‎ها جزء پست های انتقال نیستند و مالکیت آنها با نیروگاه می باشد .
۳) پست های معمولی انتقال و فوق توزیع :
این پست ها دارای دو یا چند سطح ولتاژ می‌باشد که توسط ترانسفورماتور به یکدیگر متصل‌اند .
● نسبت تبدیل
▪ نسبت ولتاژ اولیه به ثانویه (ثالثیه)
▪ حداکثر بار اکتیو ( توان موثر )
▪ حداکثر توان حقیقی که از ترانسفورماتورهای پست در طول یکدوره یکساله می گذرد .
▪ حداکثر بار راکتیو ( توان غیر موثر )
▪ حداکثر توان راکتیو که از ترانسفورماتورهای پست در طول یکدوره یکساله می گذرد .
● ظرفیت پست
ظرفیت نامی یک ایستگاه برق بر اساس مجموع قدرت ظاهری ترانسفورماتورهای نصب شده در آن بر حسب مگا ولت آمپر و یا بر اساس ظرفیت حرارتی شینه بر حسب کیلو آمپر .
● ظرفیت راکتور
ظرفیت نصب شده نامی راکتور ، حک شده بر روی پلاک مشخصه آن بر حسب کیلووار یا مگاوار .
● ظرفیت خازن
ظرفیت نصب شده نامی هر مجموعه خازنی به کیلووار یا مگاوار که بر روی پلاک مشخصه آن حک شده است .
● طول مدار
عبارتست از میانگین طول واقعی هادی یک مدار از پست مبدا تا پست مقصد به کیلومتر
● طول مسیر
عبارتست از مجموع فاصله دکلهای خط بین دو نقطه مبدا خط و مقصد آن یا اولین پست بعد از پست مبدا به کیلومتر .
● نام هادی
نام تجاری – فنی هادی که در خط انتقال مورد استفاده قرار گرفته است .
● طول کابل خط
طول تعداد رشته کابل های بکار گرفته شده در طول مسیر
● نوع غلاف
جنس غلاف کابل مورد استفاده قرار گرفته شده مسی – آلومینیومی است.
● سطح مقطع
سطح مقطع موثر کابل خط زمینی (بر حسب میلیمتر مربع)
● جریان مجاز
حداکثر شدت جریانی که هادی در آن زمان به حد حرارتی می‌رسد . حداکثر جریانی که بدون صدمه زدن به هادی بطور دائمی می تواند از هادی عبور نماید .
● تعداد باندل
عبارتست از تعداد هادیهای هر فاز که می تواند ۲و۳و۴ سیم باشد که به وسیله جداساز با فاصله معین و موازی با یکدیگر نگاه داشته می شود و با یکدیگر در ارتباط می‎باشند .
● سیم محافظ
سیمی است که معمولاً برای محافظت هادیهای فاز و سایر تجهیزات در مقابل برخورد مستقیم صاعقه مورد استفاده قرار می‎گیرد و در بالاترین قسمت برج نصب می گردد و از طریق برج به زمین اتصال دارد . جنس آنها فولاد گالوانیزه یا با پوشش آلومینیوم و یا از نوع آلومینیوم فولاد است که جدیداً از نوع با هسته فیبرنوری نیز استفاده می‌شود .
● کد دیسپاچینگ خط
شماره شناسایی خط بر اساس دستورالعملهای دیسپاچینگ . در شماره گذاری خطوط انتقال از دو حرف و سه رقم استفاده می‌گردد ، حرف اول و دوم به ترتیب علامت شناسایی پست ابتدا و پست انتهای خط و اولین رقم بعد از حروف شناسایی ، نشان‎دهنده سطح ولتاژ و دو رقم بعدی نشانگر شماره خط می باشند .
● خط چند مداره
خطی است که دارای چندین مدار برق با یک ولتاژ یا ولتاژهای مختلف می‎باشد .
● خط تکمداره
خطی است که تنها یک مدار الکتریکی پست ابتدا را به پست انتها متصل نماید .
● برج زاویه ای یا دکل کششی (Tension Tower)
دکلی است که زاویه مجاز انحراف خط در آن زیاد است و با توجه به نوع آن می تواند اختلاف کشش در دو طرف را تحمل کند . زنجیره مقره‎ها در امتداد سیم قرار می‎گیرند . از این نوع دکل در مسیر مستقیم یا نقاط زاویه استفاده می شود .
● برج آویزی یا دکل آویزی (Suspension Tower)
دکلی است که زاویه مجاز انحراف خط در آن از چند درجه تجاوز نمی‌کند و زنجیره مقره بصورت I یا V تک یا چند تائی می‌باشد و کشش افقی سیم در دو طرف آن مساوی است .

منبع:

سایت برق و الکترونیک